Беларускае мастацтва. Жывапic
Разам з тыповымі рысамі, уласцівымі сармацкім выявам, у рабоце
прысутнічаюць пэўныя элементы рэнесансу і маньярызму.
У гэты час на Беларусі працуе шмат іншаземных майстроў, сюды
прывозяцца творы з розных еўрапейскіх краін. Разам гэта стварае спрыяльную
глебу для росквіту партрэтнага жанру, для фарміравання яго нацыянальных
рыс.
БЕЛАРУСКАЯ ГРАФІКА 14 - 16 СТАГОДДЗЯЎ
Шляхі развіцця графікі ў 14 - 16 стст. адкрэслены багатымі традыцыямі
папярэдніх гадоў, зменамі ў грамадска-палітычным жыцці дзяржавы,
суіснаваннем двух рэлігій - каталіцызму і праваслаўя. Эвалюцыя гэтага віду
мастацтва звязана з гісторыяй рукапіснай і друкаванай кнігі. У мініяцюрах,
гравюрах старадрукаў знайшлі адлюстраванне новыя стылістычныя плыні, якія
не толькі ішлі за межу краіны, але і фарміраваліся на мясцовай глебе. У
разглядаемый перыяд найбольш пашыранай была кніжная мініяцюра.
Мініяцюры 14-16 стст. маюць шмат агульнага з мастацтвам рукапіснай
кнігі старажытнабеларускіх княстваў. Адхіныя першаўзоры, кананічныя
патрабаванні царквы прымуіалі аўтараў ісці ўслед за візантыйскімі і
балканскімі традыцыямі.
Рукапісы 14-16 стст. упрыгожваліся выявамі людзей, жывёл, фантастычных
істот. Найбольш выдатным узорам можа быць Мсцішскае евангелле. На думку
мастацтвазнаўцаў і гісторыкаў, яно было створана ў Мінску ў 14 ст., адкуль
трапіла ў Мсціж.
Развіццё мініяцюры ў 14 - 16 стст. было імклівым. Стылістычная
накіраванасць выяў мянялася адносна хутка. Так даследчыкі рукапісаў
адзначаюць, што ўжо з 14 ст. пачынаецца адыход ад пануючых візантыйскіх
традыцый, значнае ўзмацненне рэалістычных рыс. Асабліва паказальнымі ў
гэтым плане з'яўляюцца "Лаўрышаўская евангелле" і "Радзівілаўскі летапіс",
"Служэбнік".
З'явай, якая мела для беларускай культуры выключныя па значнасці
вынікі, можна лічыць пачатак кнігадрукавання. Рукапісная кніга не магла
задаволіць патрэб тагачаснага грамадства. Яе магчымасці былі абмежаваны і
даволі вялікім часам выканання, няздольнасцю хутка адрэагаваць на пэўныя
падзеі, існаваннем твора толькі адзіным экземпляры. Кнігадрукаванне адкрыла
шырокі шлях для кніжнай ілюстрацыі, станкавой гравюры.
Развіццё беларускай графікі з другой паловы 16 ст. было вельмі
імклівым. У дракарні Мамонічаў выдаюцца "Трыбунал", "Статут ВКЛ" - юрыдычна
заканадаўчыя кнігі з адпаведным стрыманым мастацкім вырашэннем,
распачынаецца стварэнне станковых твораў - партрэтаў, карт, гарадскіх
відарысаў. Канец 16 ст. адзнаменаваны першымі медзярытамі, што было не
толькі прыкметай часу адзнакай сувязей з заходнееўрапейскімі графічнымі
школамі, але і значным крокам наперад у засваенні распаўсюджанні новых
відаў і тэхнік гравюры.
НАЙБОЛЬШ ЗНАКАМІТЫЯ ПРАДСТАЎНІКІ СУЧАСНАГА МАСТАЦТВА БЕЛАРУСІ
Алейнік Дзмітрый Іванавіч.
Нар. 11.05.1929, г. Беразіно.
Скончыў Мінскае мастацкае вучылішча (1954), Беларускі дзяржаўны
тэатральна-мастацкі інстытут (1960). Вучыўся ў Волкава, У. Сухаверхава, В.
Цвіркі.
Удзельнічае ў выставах з 1961.
Творы экспанаваліся ў Беларусі, Расіі, Казахстане, Фінляндыі, Польшчы,
Малдове, Германіі, Літве, на Украіне, у Чэхаславакіі, Алжыры, Тунісе.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
грамадскіх і прыватных зборах Беларусі.
Працуе ў галіне станковага і манументальнага жывапісу.
Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1981).
Альшэўскў Дзмітрый Уладзіміравіч.
Нар. 21.09.1953, в. Угольшчына Бялыніцкага раёна. Скончыў Беларускі
дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1980), творчыя майстэрні Акадэміі
мастацтваў СССР (1984).
Удзельнічае ў выставах з 1980.
Творы экспанаваліся ў Беларусі, Расіі, Югаславіі, Італіі,Германіі,
Нарвегіі, Даніі, Швецыі.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
Траццякоўскай галерэі ў Маскве, грамадскіх і прыватных зборах
Беларусі,Расіі, Германіі, Нарвегіі, Даніі, Швецыі, Італіі, Ізраіля, ЗША.
Працуе ў розных жанрах станковага жывапісу і ў манументальна-
дэкаратыўным мастацтве.
Ахрэмчык Віктар Уладзіміравіч.
Нар. 03(16).12.1903, г. Мінск. Памёр 09.03.1971.
Скончыў Вышэйшы мастацка-тэхнічны інстытут у Маскве (1930). Вучыўся ў
Архіпава, К.Істоміна, А.Шаўчэнкі.
Удзельнічае ў выставах з 1921.
Творы экспанаваліся ў Беларусі, Расіі, Венгрыі, Фінляндыі, Малдове.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
грамадскіх і прыватных зборах Беларусі, Расіі.
Працаваў у галіне станковага і манументальнаг жывапісу.
Народны мастак БССР (1949).
Барабанцаў Віктар Кірылавіч.
Нар. 28.08.1947, г. Гомель.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1978).
Удзельнічае ў выставах з 1976.
Творы экспанаваліся ў Беларусі, Літве, ЗША, на Украіне, у Польшчы.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, у
грамадскіх і прыватных зборах Беларусі, Польшчы, Расіі, Кіпра, Украіны.
Працуе ў галіне станковага і манументальнага жывапісу.
Лаўрэат прэміі прафсаюзаў Беларусі (1991).
Баразна Лявон Цімафеевіч.
Нар. 04.02.1929, в. Новае Сяло Талачынскага раёна. Загінуў 15.08.1972.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1968).
Удзельнічае ў выставах з 1957.
Працаваў у жывапісе, графіцы. Даследваў народную творчасць.
Бараноўскі Анатоль Васільевіч.
09.05.1937, г.Мінск.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1965).
Удзельнічае ў выставах з 1965.
Творы экспанаваліся ў Беларусі, Расіі, Балгарыі, Вялікабрытаніі,
Германіі, Даніі, Галандыі, Грэцыі, Італіі, Японіі, Эфіопіі, Ізраілі, ЗША,
Канадзе, краінах Прыбалтыкі і Закаўказзя.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, у
грамадскіх і прыватных зборах Беларусі, Расіі, Балгарыі, Вялікабрытаніі,
Германіі, Дані, Галандыі, Грэцыў, Італіі, Японіі, Эфіопіі, Ізраіля, ЗША,
Канады.
Працуе ў жанрах тэматычнай карціны, партрэта, пейзажа, нацюрморта.
Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі (1992).
Бархаткоў Антон Стафанавіч.
Нар. 04(17).01.1917, в. Шчаглоўка Касцюковіцкага раёна.
Скончыў Маскоўскае мастацкае вучылішча Памяці !905 года (1940),
вучыўся ў Маскоўскім мастацкім інстытуце імя Сурыкава (1945 - 1948 ).
Удзельнічае ў выставах з 1943.
Творы экспанаваліся ў Беларусі, Расіі, Бельгіі, Францыі, Германіі,
ЗША, Японіі, Венгрыі, Працуе пераважна ў жанры лірычнага пейзажа.
Гараўскі Апалінар Гілярыевіч.
Нар. 18(30). 01.1833. памёр у 1900.
Вучыўся ўПецярбургскай Академіі мастацтваў (1850--1854), удасканальваў
майстэрства ў Жэневе, Дзюсельдорфе, Рыме, Парыжы.
Працаваў у розных жанрах станковага жывапісу.
Драздовіч Язэп Нарцызавіч.
Нарадзіўся 1(13).10.1888, засценак Пунькі Глыбоцкага раёна. Памёр у1954.
Вучыўся ў Віленскай мастацкай школе (1906--1910).
Працаваў у розных жанрах станковага жывапісу і графікі, кніжнай ілюстрацыі,
даследаваў этнаграфію беларусаў, збіраў фальклор.
Грамыка Віктар Аляксандравіч
Творы зберагаюцца у Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
Траццякоўскай галерэі ў Маскве, грамадскіх і прыватных зборах Беларусі,
Украіны.
.01.01.1923,в. Сенькава Магўлёўскага раёна.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут.
Удзельнўчае ўвыставах з 1947.
Творы экспанаваліся ў Беларусі і амаль усіх краінах былога СССР, Францыі,
Вялікабрытаніі, Германіі, Аўстрыі, Даніі, Італіі, Японіі.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь.
Траццякоўскай галерэі ў Маскве, у грамадскіх і прыватных зборах Беларусі,
Расіі, Казахстана, Італіі, Германіі, Японіі, ЗША.
Працуе ў галіне станковага жывапісу.
Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1970).
Народны мастак Беларусі (1991).
Давідзюк Мікола.
Нар. у 1944, Беластоцкае ваяводства (Польшча).
Скончыў Вышэйшую дзяржаўную школу пластычных мастацтваў у Лодзі (1968).
Вучыўся ў С. Фіялкоўскага, С. Бырскага.
Удзельнічае ў выставах з 1969.
Творы экспанаваліся ў Польшчы, Беларусі, Швейцарыі, Вялікабрытаніі,
Чэхаславакіі, Францыі.
Зберагаюцца ў музеях прыватных зборах Польшчы, Беларусі.
Працуе ў галіне станковага жывапісу.
Данцыг Ян Вольфавіч.
Нар. 27.04.1930, г.Мінск.
Скончыў Маскоўскі мастацкі інстытут імя Сурыкава.
Удзельнічае ў выставах з 1958.
Творы зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
Траццякоўскай галерэі ў Маскве, грамадскіх і прыватных зборах Украіны,
Азербайджана, Бельгіі, ЗША, Ізраіля, Галандыі, Канады, Італіі.
Працуе урозных жанрах станковага жывапісу, найбольш вядомыя яго тэматычныя
карціны і партрэты.
Драздовіч Язэп Нарцызавіч
Нар. 1.(13).10.1988, засценак Пунькі Глыбоцкага раёна.
Памёр у 1954 годзе.
Вучыўся ў Віленскай мастацкай школе (1906—1910).
Працаваў у розных жанрах станковага жывапісу і графікі, кніжнай ілюстрацыі,
даследваў этнаграфію беларусаў, збіраў фальклор.
Жукоўскі Станіслаў Юльянавіч.
Нар. 1(13).05.1875, в. Ендрыхаўцы Ваўкавыскага раёна. Памёр у жніўні 1944
года.
Скончыў Маскоўскае вучылішча скульптуры і дойлідства (1901).
Удзельнічае ў выставах з 1985.
Творы зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
Траццякоўскай галерэі у Маскве, Рускім музеі ў Санкт-Пецярбурзе, грамадскіх
і прыватных зборах Польшчы, Украіны, Літвы, Расіі.
Пісаў пераважна пейзажы, інтэр’еры, нацюрморты.
Задорын Андрэй Германавіч.
Нар. 22.08.1960, в. Бярозаўка Пермскай вобласці (Расія).
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1984), творчыя
майстэрні Акадэміі мастацтваў СССР (1990).
Удзельнічае ў выставах з 1982.
Творы зберагаюца ў музеях і прыватных калекцыях Беларусі, Расіі, Францыі,
Германіі, ЗША, Ізраіля, Канады.
Працуе ў розных жанрах стнаковага жывапісу.
Залоўная Наталля Мікалаеўна.
Нар. 23.05.1960, г. Мінск.
Скончыла Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1985).
Удзельнічае ў выставах з 1987.
Творы зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі .Беларусь,
Траццякоўскай галерэі ў Маскве.
Залозны Мікалай Рыгоравіч
Нар. 16.10.1925, в. Княжычы Браварскага раёна Кікўскай вобласці. Памёр
17.04.10.1982
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1959).
Удзельнічае у выставах з 1959.
Творы зберагаюцца ў грамадскіх і прыватных зборах Беларусі.
Пісаў тэматычныя карціны, нацюрморты, пейзажы, партрэты.
Качан Кастусь Іванавіч.
Нар. 04.03.1950, в. Лаўрышава Навагрудскага раёна.
Скончыў Беларускі дзяржаўны універсітэт (1975).
Удзельнічае ў выставах з 1980.
Творы зберагаюцца ў музеях і прыватных калекцыях Беларусі, Літвы, Расіі,
Германіі, Бельгіі, Ізраіля, Югаславіі, Вялікабрытаніі, Паўднёвай Карэі,
Польшчы.
Працуе ў розных жанрах станковага жывапісу.
Кожух Уладзімір Уладзіміравіч.
Нар. 07.03.1953, г. Драгічын Брэсцкай вобласці.
Скончыў Мінскае мастацкае вучылішча імя А. Глебава (1972), Беларускі
тэатрльна-мастацкі інстытут (1978), творчыя майстэрні Акадэміі мастацтваў
СССР (1984).
Творы зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, у
прыватных калекцыях Германіі, Ізраіля, Італіі, Францыі, Зша, Югаславіі,
Польшчы.
Працуе ў розных жанрах станковага жывпісу.
Ксяндзоў Алесь Паўлавіч
Нар. 18.08.1954, в. Баравыя Крупскага раёна.
Скончыў Рэспублўканскую школу-інтэрнат па музыцы і выяўленчаму мастацтву
імя
І. Ахрэмчыка (1972), Беларускі дзяржаўны тэтральна мастацкі інстытут
(1978), творчыя майстэрні Акадэміі мастацтваў СССР (1984).
Удзельнічае ў выставах з 1976.
Працуе у розныз жаграх станковага жывапісу.
Літвінава Зоя Васільеўна.
Нар. 27.11. 1938, в. Ст.Сяло Веткаўскага раёна.
Скончыла Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1967).
Удзельнічае ў выставах з 1962.
Творы зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь,
Рускім музеі у Санкт-Пецярбурзе, грамадскіх і прыватных зборах Беларусі,
Расіі, Аўстрыі, Германіі, ЗША, Італіі.
Працуе у розных жанрах станковага жывапісу.
Малішэўскі Альгерд Адамавіч.
Нар. 08.09.1922, г.Бабруйск. Памёр 22.11.1989.
Скончыў Харкаўскі мастацкі інстытут (1952).
Удзельнічае ў выставах з 1956.
Пісаў тэматычныя карціны, партрэты, пейзажы, нацюрморты.
Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1977).
Маркавец Віктар Пятровіч.
Нар. 05.08.1947, г. Докшыцы.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1971).
Удзельнічае ў выставах з 1972.
Працуе ў розных жанрах станковага жывапісу і ў дэкаратыўна-прыкладным
мастацтве.
Лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1980).
Масленікаў Павел Васільевіч
Нар. 01 (14).02.1914, в. Нізкая вуліца Магілёўскага раёна. Памёр
06.09.1995.
Скончыў Віцебскае мастацкае вучылішча (1938), Інстытут жывапісу, скульптуры
і архітэктуры імя Рэпіна ў Ленінградзе (1953).
Удзельнічае ў выставаз з 1951.
Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1954).
Народны мастак Беларусі (1994).
Русак Галіна.
Нар. у 1930, г. Навагрудак.
Скончыла Ратгерскі універсітэт у ЗША: магістр бібліятэчных навук (1956),
магістр гісторыі мастацтва (1976).
Удзельнічае ў выставах з 1969.
Творы экспанаваліся ў ЗШа, Канадзе, Беларусі.
Зберагаюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, грамадскіх
і прыватных зборах ЗША.
Працуе у розных жанрах станковага жывапісу.
Селяшчук Мікалай Міхайлавіч
Нар. 04.08.1947, в. Велікарыта Маларыцкага раёна.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1976).
Удзельнічае ў выставах з 1966.
Працуе ў станковай і кніжнай графіцы, станковым жывапісе.
Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь (1992).
Стальмашонак Уладзімір Іванавіч
Нар. 06.02.1928, г. Мінск
Скончыў інстытут жывапісу , скульптуры і архектуры імя І.Рэпіна ў
Ленінградзе (1957).
Удзельнічае ў выставах з 1957.
Працуе у станковым жывапісе і манументальна-дэкаратыўным мастацтве.
Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1981).
Народны мастак БССР (1988).
Сумараў Васіль Фёдаравіч.
Нар. 07.12.1938, г. Мінск.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1965).
Удзельнічае ў выставах з 1966.
Піша тэматычныя карціны, пейзажы, нацюрморты.
Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1981).
Змест рэферата
Характарыстыка мастацтва першабытнага ладу на тэрыторыі Беларусі -----------
2 стр.
Выяўленчае мастацтва старажытных зямель Беларусі ---------------------------
---------6 стр.
Мастацтва Беларусі 14-16 стагоддзяў ----------------------------------------
------------------9 стр.
Жывапіс Беларусі 14-16 стагоддзяў ------------------------------------------
--------------------11 стр.
Беларуская графіка 14-16 стагоддзяў ----------------------------------------
--------------------13 стр.
Найбольш знакамітыя прадстаўнікі сучаснага мастацтва Беларусі---------------
------14 стр.